Gwella Addysg, Sgiliau a Chyflogaeth yn Coventry: Dull Dinas Marmot

Mae’r nodwedd sbotolau hon yn ceisio crynhoi’r dysgu a’r dull a fabwysiadwyd gan Coventry fel Dinas Marmot, gan amlygu’n benodol ei hagwedd at wella addysg, sgiliau a chyflogaeth. 

Coventry: Dinas Marmot a’i Siop Swyddi

Mae Coventry wedi bod yn ddinas Marmot ers 2013. Mae Cyngor Dinas Coventry wedi bod yn gweithio i ymgorffori egwyddorion Marmot yn y ffordd y mae’n gweithredu i wella tegwch iechyd i boblogaeth y ddinas. Dangosodd adolygiad Marmot  fod cysylltiad agos rhwng iechyd a’r amodau y mae pobl yn cael eu geni, yn tyfu, yn byw, yn gweithio ac yn heneiddio ynddynt (blociau adeiladu iechyd).

Am Coventry

Mae’r Asesiad Anghenion Strategol ar y Cyd  diweddaraf ar gyfer Coventry yn dangos:

• Dinas gydlynol gyda phoblogaeth ifanc, gydag oedran cyfartalog o 35 o’i gymharu â chyfartaledd y DU o 40 mlynedd
• Yng Nghyfrifiad 2021, nododd 45% o boblogaeth Coventry eu bod yn lleiafrif ethnig, cynnydd o 33% yn 2011. Yn Lloegr roedd yn 26%, a rhanbarth Gorllewin Canolbarth Lloegr yn 28%.
• O 2021, mae 65% o’i thrigolion o oedran gweithio (18-64).
• Mae data 2020/21 yn awgrymu bod 23% o blant Coventry 0-15 oed yn byw mewn teuluoedd incwm cymharol isel, o’i gymharu â 19% yn genedlaethol.

Mae gan Coventry hanes hir o ddarparu diogelwch i’r rhai sy’n ffoi rhag gwrthdaro ac erledigaeth ac mae wedi’i chydnabod fel Dinas Noddfa a Dinas Ryngwladol Heddwch a Chymod ers blynyddoedd lawer.

Anghydraddoldebau Iechyd Coventry

Dangosodd y Mynegeion Amddifadedd Lluosog fod Coventry wedi gwella ei safle o rif 46 yn 2015 i rif 64 yn 2019 yn ei gyfran o gymdogaethau ymhlith y 10% mwyaf difreintiedig yn Lloegr (ar lefel ardal gynnyrch ehangach haen is).

Mae iechyd cyffredinol yn Coventry yn is na’r cyfartaledd cenedlaethol gydag anghydraddoldebau iechyd sylweddol sy’n parhau i effeithio ar fywydau’r rhai mwyaf difreintiedig yn y ddinas.  Mae disgwyliad oes yn seiliedig ar ddata 2022, ar gyfer dynion (77.6 oed) a menywod (81.8 oed) yn is na chyfartaledd Lloegr, gyda phobl yn byw mwy o’u blynyddoedd diweddarach mewn afiechyd ac mae cyfran sylweddol uwch o farwolaethau y gellir eu hatal. 

Egwyddorion Marmot

Mae egwyddorion Marmot yn amcanion polisi sy’n seiliedig ar dystiolaeth i leihau anghydraddoldebau iechyd, a nodwyd yn wreiddiol yn ‘Fair Society Health Lives’.‘

1. Rhoi’r dechrau gorau mewn bywyd i bob plentyn.
2. Galluogi pob plentyn, person ifanc ac oedolyn i wneud y gorau o’u galluoedd a chael rheolaeth dros eu bywydau.
3. Creu cyflogaeth deg a gwaith da i bawb.
4. Sicrhau safon byw iach i bawb
5. Creu a datblygu mannau a chymunedau iach a chynaliadwy.
6. Cryfhau rôl ac effaith atal salwch.
7. Mynd i’r afael â hiliaeth a’i ganlyniadau.
8. Mynd i’r afael â newid hinsawdd a thegwch iechyd gyda’i gilydd.

Mae Coventry wedi mabwysiadu model o ‘Gyffredinoliaeth Gymesur’ fel ffordd o fynd i’r afael ag anghydraddoldeb a dosbarthu adnoddau; drwy gael mynediad cyffredinol i bawb ond wedi’i dargedu’n gymesur ar draws y graddiant cymdeithasol i’r rhai sydd â mwy o angen.’

Yn benodol, mae Coventry wedi canolbwyntio ar wella addysg. Dyhead Strategaeth Sgiliau Coventry (2022-2030) yw gwella pob lefel addysgol yn nes at gyfartaleddau cenedlaethol trwy gynhyrchu llwybrau clir i’r swyddi y mae pobl ifanc ac oedolion yn ymdrechu tuag atynt, a chael y sgiliau sy’n diwallu anghenion cyflogwyr lleol nawr ac yn y dyfodol; bod yn gwbl gynhwysol a chefnogi’r rhai mwyaf anghenus.

Bu pwyslais hefyd ar gefnogi trigolion i symud tuag at gyflogaeth o ansawdd da. Mae tystiolaeth yn awgrymu disgwyliad oes iach uwch mewn awdurdodau lleol sydd â chyflogaeth uwch, gyda chydberthynas rhwng cyfradd cyflogaeth ardal leol a’r blynyddoedd y gall pobl ddisgwyl byw’n iach.

Yn ôl y Sefydliad Iechyd  roedd hanner y rhai a oedd mewn gwaith o ansawdd isel yn 2010/11 yn dal i fod mewn gwaith o ansawdd isel yn 2016/17. Mae treulio mwy o amser mewn gwaith o ansawdd isel yn gysylltiedig â chanlyniadau iechyd gwaeth; yn sbarduno straen ac yn niweidio’r corff dros amser.

Datblygodd arweinydd y Cyngor y syniad o ‘Siop Swyddi’, fel rhan o Strategaeth Swyddi’r Cyngor i helpu pobl leol i ddod o hyd i waith. Mae’r Siop Swyddi yn wasanaeth cyffredinol, ac felly mae’n agored i bawb sy’n byw yn Coventry.

Mae staff y Siop Swyddi yn nodi’r rhai sydd â lefelau isel, cymedrol, neu uwch o angen a bregusrwydd, ac yn cynnig gwasanaethau yn unol â’r lefel honno o angen. Mae’r rhai yr asesir eu bod bellaf o’r farchnad swyddi wedyn yn gallu cael mynediad at ystod eang o wasanaethau sy’n addas i’w hanghenion, gan ddefnyddio dull cyffredinoliaeth gymesur. Mae hefyd yn defnyddio’r Mynegai Amddifadedd Lluosog (IMD) i lywio ei strategaeth allgymorth, gan dargedu ymyriadau lle mae eu hangen fwyaf fel nad yw trigolion agored i niwed yn cael eu gadael ar ôl.

Y Siop Swyddi: Y Daith

Roedd cartref cyntaf y Siop Swyddi ar Stryd Hertford lle agorodd yn 2012. Ar ôl dim ond wyth mis bu’n rhaid symud i’r Bull Yard, oherwydd y galw cynyddol.

Mae’rSiop Swyddi yn gweithredu model “prif ganolfan a lloerennau”, gyda gwasanaethau’n cyrraedd lleoliadau cymunedol fel hybiau teuluol, llyfrgelloedd, a chanolfannau meddygol i gyrraedd hyd yn oed ardaloedd mwyaf difreintiedig Coventry, gan ymgysylltu â phreswylwyr lle maent yn byw. Fel hyn mae cymorth a gwasanaethau cyflogaeth yn hawdd eu cyrraedd, gan leihau rhai o’r rhwystrau strwythurol sy’n aml yn atal poblogaethau difreintiedig rhag cael cymorth.

Y Siop Swyddi: unigryw am sawl rheswm

Mae’r Siop Swyddi yn chwarae rhan hanfodol wrth ganolbwyntio ar y croestoriad rhwng cyflogaeth, addysg, a llesiant cymunedol, trwy helpu unigolion i ddatblygu sgiliau newydd, llywio ceisiadau digidol am swyddi, neu oresgyn rhwystrau fel hyder isel. Mae’r Siop Swyddi yn darparu cymorth personol sy’n mynd y tu hwnt i ddod o hyd i swyddi yn unig, gan roi offer i unigolion i gynnal cyflogaeth hirdymor a gwella ansawdd eu bywydau trwy gyflogaeth sefydlog.

Mae’r Siop Swyddi wedi canolbwyntio ei hymdrechion ar y rhai sy’n wynebu rhwystrau lluosog tuag at gyflogaeth, gan gynnwys ymfudwyr, ceiswyr gwaith hŷn, a’r rhai sydd â chyfrifoldebau gofalu.

Un enghraifft yw’r cymorth a ddarparwyd i ymfudwr diweddar, mam a oedd yn gorfod cydbwyso gofal plant â’r her o ddechrau mewn marchnad swyddi newydd. Er bod ganddi brofiad sylweddol ym maes bancio ac adnoddau dynol, roedd ei diffyg profiad gwaith penodol i’r DU a’i hanallu i deithio’n bell oherwydd cyfrifoldebau gofal plant yn gwneud chwilio am swydd yn arbennig o anodd.

Creodd y Siop Swyddi gynllun cymorth wedi’i deilwra, a oedd yn cynnwys mynychu gweithdai CV a gwneud cais am swydd a chymryd rhan mewn sesiynau gwirfoddoli i feithrin profiad lleol. Nid yn unig oedd y sesiynau hyn yn gwella ei sgiliau ond hefyd yn ei helpu i ddod yn fwy cyfforddus wrth lywio marchnad swyddi’r DU. Ar ôl cymorth sylweddol, roedd Tîm Ymgysylltu â Chyflogwyr y Siop Swyddi yn gallu negodi oriau gwaith hyblyg, gan gynnwys rhywfaint o weithio gartref, a oedd yn bodloni ei hanghenion gofal plant.

O fewn mis, roedd ei hagwedd tuag at gyflogaeth wedi newid yn llwyr o orbryder i gyffro wrth iddi sicrhau rôl yn ei sector dymunol.

Mae’r Siop Swyddi yn unigryw oherwydd y canlynol:

• Dim gorchymyn: Mae cwsmeriaid yn ymgysylltu trwy ddewis ac mae pob cam gweithredu yn cael ei arwain gan y cwsmer.
• Polisi drws agored: Mae croeso i bawb.
• Dull cyfannol sy’n canolbwyntio ar yr unigolyn: Cefnogaeth 1 i 1 ac ystod o weithdai grŵp.
• Cefnogaeth o’r dechrau i’r diwedd: Gweithio gyda chwsmeriaid ar bob cam o’u taith.
• Canolbwyntio ar y ‘Swydd Iawn’: Cefnogi cwsmeriaid i ddod o hyd i’r swydd iawn iddyn nhw nid a dim ‘unrhyw swydd’.
• Cefnogaeth i gwsmeriaid ‘mewn gwaith’: Cynnwys y rhai sydd yn absennol o’r gwaith oherwydd salwch, â thrafferth gyda straen yn eu rôlau presennol, chwilio am rôl fwy gwerth chweil, angen mwy o oriau ac ati.
• Ymgysylltu â chyflogwyr gan ganolbwyntio ar ansawdd: Mae’r Tîm Ymgysylltu â Chyflogwyr yn canolbwyntio ar gyflogwyr sy’n gallu cynnig cyfleoedd o ansawdd uchel yn unig.
• Cefnogaeth i’r rhai sy’n wynebu’r rhwystrau mwyaf.

Y Cynnig

Mae cynnig pwrpasol y Siop Swyddi yn cefnogi twf economaidd cynhwysol drwy gael gwared ar rai o’r anawsterau o ran cael mynediad at waith.

Cymerwch, er enghraifft, achos lle’r oedd cwsmer wedi cwblhau cyrsiau Saesneg a Mathemateg ond wedi cael trafferth gyda sgiliau TG. Roedd ei ddiffyg llythrennedd digidol yn ei gwneud hi’n anodd chwilio am swydd neu ymgeisio am swyddi ar-lein. Cafodd fynediad i sesiynau hyfforddi un-i-un, gweithdai ar hyder a chymhelliant, help i ailysgrifennu ei CV, a chwblhaodd gwrs sgiliau digidol – gan arwain at sicrhau gwaith rhan-amser yn llwyddiannus.

Mae hyn yn fwy na llwyddiant cyflogaeth yn unig — mae’n llwybr allan o anfantais economaidd-gymdeithasol ac yn lleihau anghydraddoldebau iechyd trwy gyfleoedd bywyd gwell.

Nid yw’r Siop Swyddi yn cynnig pobl nad ydynt yn addas neu’n barod ar gyfer cyflogaeth; yn lle hynny, maen nhw’n gweithio gyda’r person ac yn ei gefnogi gyda’r sgiliau sydd eu hangen i fod yn ‘barod am swydd’. Mae’r Siop Swyddi yn cynnig ystod eang o raglenni hyfforddi a chymorth, gan gynnwys:

• Gweithdai ’50+’ i ddarparu cymorth i gwsmeriaid hŷn, gan gynnwys gwiriadau iechyd, cymorth ymwybyddiaeth ddigidol.
• Rhoi gliniaduron a cherdyn sim/donglau data i gefnogi mynediad i gyflogaeth trwy #covconnects
• Cyfeirio at gymorth llythrennedd ariannol, darparu sgiliau mathemateg a rhifedd allweddol i gefnogi bywyd bob dydd.
• Sesiynau galw heibio wythnosol y Gwasanaethau Gyrfaoedd Cenedlaethol yn cynnig cymorth gyda chyngor ac arweiniad gyrfaoedd, teilwra CVs, deall marchnadoedd swyddi newydd ac ati.
• Tîm Ymgysylltu â Chyflogaeth
• Sgrinio darpar ymgeiswyr a gweithio gyda busnesau i gynnig y bobl iawn ar gyfer y rôl gywir.
• Hyfforddwyr Cyflogaeth sy’n gweithio ar gymorth 1-1 i’r rhai sy’n wynebu’r rhwystrau mwyaf fel iechyd meddwl, newydd gyrraedd, rhieni unigol, allgau cymdeithasol, iechyd meddwl, anhawster i gynnal cyflogaeth, ychydig neu ddim profiad gwaith, mewn perygl o ddigartrefedd a chamddefnyddio sylweddau.
• Cefnogaeth arbenigol ar gyfer iechyd meddwl – gyda Hyfforddwyr Swyddi Arbenigol yn gweithio mewn partneriaeth agos â gwasanaethau cymorth iechyd meddwl i wella iechyd a lleihau rhwystrau tuag at gyflogaeth.
• Gwaith pwrpasol gyda phobl a all fod ag Anghenion Addysgol Arbennig (AAA) neu sydd wedi cael diagnosis ohonynt.
• Gweithio gydag ystod eang o bartneriaid darparu hyfforddiant; gan gynnwys Gwasanaeth Addysg Oedolion Coventry y Cyngor ei hun, Coleg Coventry a’r rhan fwyaf o  Ddarparwyr Hyfforddiant Annibynnol.
• Cyflwyno rhaglenni ‘I Mewn i Waith’ (Rhaglenni Academi Gwaith Sector/bŵt-camps Sgiliau) wedi’u cynllunio ar y cyd â chyflogwyr lleol
• Cofrestru a llofnodi i apwyntiadau ar gael mewn 10 iaith a ddefnyddir yn aml.
• Rhaglen Workwell y llywodraeth.
• Atgyfeiriadau at bartneriaid arbenigol ar gyfer cymorth camddefnyddio sylweddau, cymorth cyflogaeth iechyd meddwl.

Model cydweithredol sy’n canolbwyntio ar y gymuned

Yn ogystal â chefnogi ceiswyr gwaith unigol, mae’r Siop Swyddi yn ymgysylltu’n weithredol â dros 200 o fusnesau lleol y flwyddyn i sicrhau bod anghenion cyflogwyr yn cael eu diwallu. Mae’r partneriaethau hyn wedi arwain at nifer o ddigwyddiadau recriwtio a gweithdai a gynhaliwyd gan gyflogwyr, gan gynnwys cydweithredu â chyflogwyr mawr fel y GIG, Tesco, a Severn Trent.. Trwy feithrin y cysylltiadau hyn, mae’r Siop Swyddi yn helpu i greu economi leol lewyrchus sydd o fudd i geiswyr gwaith a chyflogwyr, sy’n cyfrannu at dwf economaidd cynhwysol.

Llwyddiannau ac Effaith

Hyd yma, mae’r Siop Swyddi wedi:

• Cofrestru dros 60,000 o bobl
• Cefnogi dros 15,000 o drigolion i gyflogaeth leol
• Cael mwy na 250,000 o ymweliadau
• Wedi gweithio gyda mwy na 200 o fusnesau y flwyddyn i’w cefnogi wrth recriwtio

Mae’r Siop Swyddi yn blaenoriaethu datblygu sgiliau i gefnogi gwelliannau mewn iechyd a llesiant trwy gynnig y cyfle i gyfartaledd dyddiol o 170 o geiswyr gwaithsy’n ymweld gymryd rhan mewn hyfforddiant ac addysg sy’n cryfhau eu rhagolygon cyflogaeth hirdymor. Mae preswylwyr Coventry â thâl cyfartalog uwch na chyfartaledd Gorllewin Canolbarth Lloegr a’r cyfartaledd cenedlaethol, a’r lefelau isaf o ddiweithdra ymhlith pobl ifanc yn Ardal Awdurdod Cyfun Gorllewin Canolbarth Lloegr. Mae amrywiaeth eang o swyddi gwag gyda chryfderau yn y sector cyhoeddus a gweithgynhyrchu uwch, a sector ‘diwylliant, twristiaeth a hamdden’ cynyddol a gafodd hwb gan Coventry fel Dinas Diwylliant yn 2021.

Mae data yn dweud y canlynol wrthym:

• Bod Coventry wedi lleihau nifer y trigolion heb unrhyw gymwysterau o 14,700, gan sicrhau cynnydd sylweddol yn nifer y preswylwyr â chymwysterau NVQ2. Mae 43,700 yn fwy o drigolion wedi cymhwyso i NVQ2 neu uwch.
• Mae cynnydd sylweddol wedi’i wneud wrth ddod yn Ddinas fwy medrus ac mae 37,000 yn fwy o drigolion wedi cymhwyso i NVQ3 neu uwch.
• Mae hefyd wedi lleihau nifer cyfartalog yr ymweliadau sydd eu hangen ar gyfer canlyniad swydd llwyddiannus o 7 i 5.5.

Dengys y data diweddaraf fod gan Coventry sgôr gyfunol well o ‘ddim mewn cyflogaeth, addysg na hyfforddiant’ (NEET) a ‘ddim yn hysbys’ ymhlith pobl ifanc 16–17 oed nag yn rhanbarthol ac yn genedlaethol, ac mae’n gwella dros amser.

Ffynhonnell: DfE

Agorodd y Siop Swyddi newydd ym mis Mawrth 2024

Symudodd y Siop Swyddi i’w chartref newydd yng Nghanolfan Siopa West Orchards ym mis Mawrth 2024 yng nghanol dinas Coventry, a ariannwyd gan Gronfa Ffyniant Gyffredin y Deyrnas Unedig (UKSPF) mewn cytundeb ag Awdurdod Cyfun Gorllewin Canolbarth Lloegr. Gall y Siop Swyddi mwy a newydd hon wasanaethu hyd yn oed mwy o’i thrigolion a pharhau i gefnogi dros 200 o fusnesau lleol. 

Dywedodd y Cynghorydd George Duggins, Arweinydd Cyngor Dinas Coventry: “Credaf fod llwyddiant y Siop Swyddi yn bennaf oherwydd ei staff ymroddedig. Pan ddechreuon ni’r Strategaeth Swyddi, daeth y Siop Swyddi yn rhan ohoni a’r staff sydd wedi gwneud iddi weithio. Maen nhw’n gyfeillgar, maen nhw’n dîm, ac maen nhw’n ystyried eu hunain yn deulu sy’n amlwg i’w weld. Maen nhw wedi bod yn anhygoel. Mae’r Siop Swyddi wedi parhau i wasanaethu trigolion Coventry gan alluogi mynediad at gyflogaeth leol gan sicrhau bod busnesau’n gallu recriwtio ac uwchsgilio eu gweithwyr trwy bartneriaid addysg a hyfforddiant allweddol”.

Dywedodd y Cynghorydd Dr Kindy Sandhu, Aelod Cabinet dros Addysg a Sgiliau Cyngor Dinas Coventry: “Mae’r Siop Swyddi wedi cael effaith mor gadarnhaol ar drigolion Coventry dros y blynyddoedd. Mae’r ystod eang o gymorth sydd ar gael a’r safonau ardderchog o hyfforddiant a chyngor ymarferol wedi gwella bywydau cymaint o drigolion yn sylweddol. Mae gwylio’r Siop Swyddi yn parhau i dyfu a ffynnu yn ei lleoliad canolog yn gyffrous iawn.”

Darganfod mwy am y Siop Swyddi:

Facebook: @CoventryJobShop 

X:@covjobsupport

Deunydd darllen ychwanegol:

https://www.instituteofhealthequity.org/resources-reports/fair-society-healthy-lives-the-marmot-review/fair-society-healthy-lives-exec-summary-pdf.pdf